“We zijn een nieuw tijdperk ingeslagen”

Virtuele windtunnel is baanbrekend in het wielrennen.

Na anderhalf jaar onderzoek heeft Topsport ABC een computerprogramma ontwikkeld, dat van onschatbare waarde kan zijn voor de Belgische wielrenners. Deze nieuwe technologie berekent de aerodynamische kenmerken van een renner in slechts een uur tijd. De virtuele windtunnel is dan ook een heuse wereldprimeur op het vlak van de sportwetenschap en de ICT.

Topsport ABC (Topsport Advies- en Begeleidingscentrum) is al jaren een topper op het vlak van wetenschappelijk onderzoek in de sport, maar nu is het goed op weg om in het wielrennen de absolute wereldtop te halen. Al vijftien jaar wordt er in Leuven wetenschappelijk onderzoek verricht naar het optimaliseren van trainingen voor het leveren van sportieve topprestaties. Want wanneer we het hebben over topbegeleiding en topprestaties is de wetenschap natuurlijk nooit ver weg. Topsport ABC is dan ook ontstaan in de schoot van de faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen van de KU Leuven. Een team van academici dat meer en meer de vruchten begint te plukken van hun expertise en een intensieve samenwerking met de faculteit Bouwkunde.

“Na anderhalf jaar onderzoek hebben we een technologie ontwikkeld, waardoor we een nieuw tijdperk zijn ingeslagen. De virtuele windtunnel laat ons toe om te allen tijde de prestatiebepalende factoren van een wielrenner doelgericht te evalueren”, zegt professor Hespel van Topsport ABC. “De informatie die we uit de simulatie kunnen afleiden, is van goudwaarde voor de renner. We kunnen zijn ideale positie op de fiets bepalen, waarop de luchtweerstand het laagst is en zijn prestatievermogen het hoogst. Bij hoge snelheid op een vlak parcours of op de piste wordt de prestatie in belangrijke mate mee bepaald door de luchtweerstand. De aerodynamische kenmerken van de renner zijn dus cruciaal.”

Computersimulatie
Vroeger maakten de toprenners gebruik van een windtunnel om de aerodynamica te verbeteren, maar windtunnels zijn vaak nauwelijks beschikbaar voor wielrenners. De oorzaak ligt bij de permanente bezetting door andere industriële toepassingen en de zeer hoge kostprijs. “Bovendien geeft de windtunnel geen informatie over de precieze oorzaken van de luchtweerstand en evenmin over een mogelijk verlies van pedaalkracht”, merkt Hespel op. De beperkingen van de windtunnel liggen dus aan de basis van het huidige wetenschappelijk project. “Ons systeem kan via een computersimulatie en dus onafhankelijk van een windtunnel de aerodynamische kenmerken evalueren. De meerwaarde voor de renner is dus dat hij slechts voor een relatief korte tijd beschikbaar moet zijn. Bovendien wordt aerodynamisch advies zo meer toegankelijk.”

Deze technologie is trouwens niet alleen goed nieuws voor renners, maar op termijn ook voor atleten in andere sportdisciplines waarin aerodynamica een prestatiebepalende factor is. “Bijna alles wat we hier doen, wordt afgerekend op z’n relevantie voor de sport”, merkt Hespel nog op. Laten we dus maar hopen dat de Belgische topsport en in het bijzonder het wielrennen er wel bij vaart.

Metris
De virtuele windtunnel is een project dat is ontstaan door de expertise op drie niveaus: Topsport ABC stond in voor de sportieve kennis, de faculteit Bouwkunde leverde een bijdrage op het vlak van de aerodynamica en Metris zorgde voor de technische en praktische omzetting. Die laatstgenoemde, het beloftevolle Leuvense meettechnologiebedrijf Metris, doet vooral onderzoek naar ontwikkeling en ontwerp van 3D hardware en software voor de bouwindustrie. Vorige week kwam het nog in de actualiteit door een overnamebod van het Japanse bedrijf Nikon. Op de brede markt zag Metris zijn aandelenkoers daardoor meer dan verdubbelen.

door Kenny Hennens